ไฟฟ้านับเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของเราเป็นอย่างมาก ดังจะเห็นได้ว่าอุปกรณ์
เกือบทุกชนิดที่เอื้ออำนวยความสะดวกให้กับเราในปัจจุบันล้วนใช้ไฟฟ้าเป็นหนึ่งในปัจจัยเบื้องต้นทั้งนั้น
จนอาจกล่าวได้ว่าไฟฟ้าเป็นที่หนึ่งในปัจจัยเบื้องต้นทั้งนั้น จนอาจกล่าวได้ว่าไฟฟ้ามีประโยชน์อนีนต์ก็ว่า
ได้ เเต่หากมองอีกด้านหนึ่งไฟฟ้าอาจก่อให้เกิดอันตรายเเละความสูญสายได้มากมายเช่นกัน ดังที่เรามัก
จะได้ยินกันบ่อยครั้งไม่ว่าจะเป็นเรื่องของอัคคีภัยอันเนื่องมาจากกระเเสไฟฟ้าลัดวงจรรวมถึงอุบัติเหตุที่มัก
เกิดจากความประมาทของผู้ใช้งานจนเป็นที่มาของความสูญเสียของชีวิตเเละทรัพย์อันประเมินค่าไม่ได้
อย่างไรก็ดีเราสามารถขจัดความเสี่ยงหรือโอกาสที่เกิดเหตุการณ์เหล่านั้นได้ โดยในเบื้องต้นเพียง
เเค่เราให้ความสนใจเเละเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันระบบไฟฟ้าที่ใช้ควบคุมการจ่ายไฟฟ้าภายในที่พักอาศัย
อาคารหรือโรงงาน โดยเลือกใช้ให้เหมาะสมกับลักษณะการใช้งานของเรา นอกจากนั้นเรายังควรพิจารณา
ถึงมาตรฐานต่างๆของอุปกรณ์ที่ได้รับรองจากสถาบันที่เกี่ยวข้องหากเเต่ว่าน้อยคนนักที่จะเข้าใจเเละให้
ความสำคัญกับการเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันระบบไฟฟ้าทั้งที่อุปกรณ์เหล่านั้นเป็นปัจจัยสำคัญที่สร้างความ
ปลอดภัยต่อชีวิตเเละทรัพย์สินของผู้ใช้ไฟ เมื่อเราพิจารณาถึงอุบัติเหตุเเละความเสียหายอันเนื่องมาจาก
การใช้ไฟฟ้าทำให้สามารถจำเเนกออกเป็นกรณีหลักๆ ได้ 3 ประเภทดังนี้
กระเเสไฟฟ้าเกินพิกัด
หมายถึง การใช้งานอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือเครื่องอำนวยความสะดวกต่างๆ ที่มีการใช้ปริมาณไฟฟ้ามาก
กว่าที่สายไฟจะทนได้ซึ่งจะเป็นผลให้เกิดความร้อนสะสมขึ้นในตัวสายไฟจนอาจจะนำไปสู่การเกิดอัคคีภัย
ได้ในที่สุด
กระเเสไฟฟ้าลัดวงจร
หมายถึง การที่ขั่วไฟฟ้าสัมผัสกันโดยตรงอันจะก่อให้เกิดกระเเสที่สูงมากในเวลาอันรวดเร็วซึ่งจะ
เป็นผลให้เกิดความร้อนขึ้นอย่างสูงเเละเกิดประกายไฟจนอาจนำไปสู่อัคคีภัยได้ในที่สุด
กระเเสไฟฟ้าดูด
หมายถึง ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายเราสัมผัสถูกบริเวณที่มีไฟฟ้ารั่ว ซึ่งจะทำให้เกิดกระเเสไฟฟ้า
ไหลผ่านร่างกายจนอาจนำไปสู่ความสูญเสียต่อชีวิตเเละทรัพย์สินหนักเบาต่างกัน ขึ้นอยู่กับสถานการณ์เเละ
สภาวะเเวดล้อมของเเต่ละกรณี
อย่างไรก็ตามเราสามารถป้องกันอุบัติเหตุเหล่านี้ได้โดยติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันระบบไฟฟ้าหรือเซอร์-
กิตเบรกเกอร์ (Circuit breahers) เเละอุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้ารั่ว (Residual current device) เเละตู้
ควบคุมอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีคุณภาพได้มาตรฐานเเละถูกต้องเหมาะสมกับลักษณะการใช้งานของอาคารบ้านพัก
อาศัยนั้นๆ
เซอร์กิตเบรกเกอร์ : MCBs (Miniature circuit breaker)
เซอร์กิตเบรกเกอร์เป็นอุปกรณ์ป้องกันทางไฟฟ้าที่หน้าที่ในการป้องกันการใช้ไฟฟ้าเกินพิกัด
(overload) เเละกระเเสลัดวงจร (short circuit) กล่าวคือ เมื่อใดก็ตามที่มีการใช้กระเเสไฟฟ้าสูงเกินกว่า
สายไฟฟ้าจะทนได้จนเกิดความร้อนสะสมอาจจะทำความเสียหายต่อสายไฟฟ้าเเละอุปกรณ์ไฟฟ้ารวมถึง
เมื่อเกิดกระเเสไฟฟ้าลัดวงจรเซอร์กิตเบรกเกอร์จะทำการตัดกระเเสไฟฟ้าออกจากระบบโดยอัตโนมัติเพื่อ
ป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายที่อาจจะนำไปสู่การเกิดอัคคีภัยในที่สุด ดังนั้นการเลือกใช้เซอร์กิตเบรก-
เกอร์จึงต้องคำนึงถึงค่าความสามารถในการตัดกระเเสไฟฟ้าลัดวงจรต้องสูงกว่าค่ากระเเสลัดวงจรของระ
บบไฟฟ้าที่ตำเเหน่งติดตั้งเเละค่ากระเเสพิกัดต้องน้อยกว่าค่ากระเเสไฟฟ้าที่สายไฟจะทนได้
อุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้ารั่ว :RCDs (Residual current devices)
อุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดนี้เป็นอุปกรณ์ที่สามารถตัดวงจรไฟฟ้าทันทีที่มีกระเเสไฟฟ้ารั่วไหลออกจากวงจร
การทำงานของอุปกรณ์นี้คือปกติในวงจรไฟฟ้าจะมีกระเเสไฟฟ้าไหลในสายไฟทั้ง 2 สาย เท่ากันเเต่เมื่อมีกระ
เเสไฟฟ้าไหลลงดินเกินกว่าที่จะเริ่มเป็นอันตรายต่อมนุษย์ (30 มิลลิเเอมป์) กระเเสไฟฟ้าที่ไหลในสายทั้ง
สองจะไม่เท่ากันเมื่อเกิดภาวะดังกล่าวอุปกรณ์ตรวจสอบการรั่วของกระเเสไฟฟ้าจะส่งสัญญาณไปยังสวิทช์
อัตโนมัติซึ่งทำหน้าที่ตัดวงจรทันทีก่อนที่จะมีผู้ได้รับอีนตรายจากกระเเสไฟฟ้าเสมอ อาทิเช่นวงจรเต้ารับ
ต่างๆภายในที่พักอาศัยหรือวงจรเต้ารับ / สายไฟ ที่ต่อไปใช้งานนอกอาคารทั้งชั่วคราวเเละถาวรรวมถึงเครื่อง
ทำน้ำอุ่น เครื่องปั้มน้ำเเละอื่นๆ นับว่าเพิ่มความปลอดภัยให้เเก่ผู้ใช้งานมากยิ่งขึ้นเพื่อให้การป้องกันไฟฟ้ารั่ว
สมบูรณ์ตลอดทุกวงจรควรมีเครื่องตัดไฟรั่วชนิดที่มีความไว ปานกลางขนาดตั้งเเต่ 100 มิลลิเเอมป์ขึ้นไป
ติดตั้งไว้ที่เมนสวิทช์โดยจะเหมาะสำหรับระบบไฟที่มีสายดินเเละสามารถป้องกันระบบไฟฟ้ารวมมิให้เกิด
อัคคีภัยรวมทั้งเสริมการป้องกันมิให้มีไฟดูดเมื่อมีไฟฟ้ารั่วเกิดขึ้นตัวอุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้ารั่วควรมีปุ่ม
ให้ทดสอบการทำงานของตัวอุปกรณ์เเละผู้ใช้ไฟควรกดปุ่มทดสอบนี้เป็นประจำเพื่อเป็นการตรวจสอบเเละ
สร้างความมั่นใจว่าตัวอุปกรณ์ยังอยู่ในสภาวะใช้งานเเละมีประสิทธิภาพตามปกติ
อุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้าเกินเเละกระเเสไฟฟ้ารั่ว : RCBOs (MCBs+RCDs)
เป็นอุปกรณ์กันอันตรายจากกระเเสไฟฟ้าลัดวงจรเเละกระเเสไฟฟ้ารั่วภายในตัวเดียวกันโดยใช้หลัก
การทำงานร่วมกันระหว่างอุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้าเกินเเละอุปกรณ์ป้องกันกระเเสไฟฟ้ารั่ว นอกจากนั้นยัง
สามารถตัดวงจรกรณีสายนิวตรอลหลุดหรือขาดได้อีก
